Një kafe në Athinë me Ferdinand Jorgon, një nga mijëra emigrantët

Nga Shkëlqim HAJNO

Ferdinand Jorgo nga Tepelena është një nga mijëra emigrantët ekonomikë që zgjodhi Greqinë rreth tri dekada më parë.

Në  një rrugë një kryesore të Athinëns përballë Divani Caravel Hotel, duke hyrë në një bar, ai nuk dallohet aspak nga kalimtarët kryeqytetas. Madje, të jep pështypjen e një zyrtari athinjot.

Jeton familjarisht në Athinë dhe si shumica e bashkatdhetarëve të tij, pohon se në këtë shtet, erdhi për pak kohë.

Por, sikurse ka ndodhur me pjesën më të madhe të bashkatdhetarëve të tij,  kjo “pak kohë” u shndërrua në muaj,  në vite e dekada  dhe,  këtë vend tani, e ka një atdhe të dytë.

Buzëqesh.

-E di .Shumë nga ne thanë do shkojmë për nja 6-7 muaj sa të bëjmë ca para për shtëpinë dhe të  kthehemi në vendlindje, të hapim ndonjë punë nga e para.

Por, ishte ndryshe.

– Nuk ishte kaq e thjeshtë, thotë ai me një buzëqeshje të hidhur për naivitetin e 30 viteve më paë të shumë bashkatdheharëve të tij që shkuan për ‘ca muaj” dhe mbëtën atje për dy e  tri dekada.

Në dhe të huaj. Në një atdhe të dytë.

Çfar ka mbetur tani nga ai djaloshi energjik tepelenas me flokë pis të zeza dhe ëvshtrimin vital, që ndryshe nga një pjesë e madhe e bashkadhearëvë të tij, hyri 30 vite më parë,j o nga malet, por e kaloi traun e Kakavijes me një vizë të marrë nga Konsullata e Përgjithshme greke në Gjirokastër?

Tani, i zbardhur krejt nga flokët me pëshën e 69 viteve në supe, I ka mbetur pothuaj po ai vështrim i gjallë e vital dhe, çuditërisht , një trup I drejtë si prej atleti në moshë të tretë.

Po Ferdi tepelenasi, tek rrëfen grimca mbi anën tjetër të jetës së tij në emigrim në vendin helen, përveç kalavarit të punëve të shumta  për të mbajtur familjen; kujton se ka  patur dhe ka edhe sot një dimension social dhe intelektual, si shumë nga të parët e largët të vendit të origjinës, Tepelenës dhe fshatit të të parëve të tij, Peshtanit.

***

Të bësh edhe një jetë aktive në emigrim përtej punës dhe luftës për mbijetesë ndër vite; nuk është kaq e shpeshtë.

Jorgo është edhe një veprimtar shoqëror. Tregon me krenari se është angazhuar  pak kohë më parë, edhe në një organizatë  (Reforma Reale), me fokus integrimin e emigrantëve dhe përgjithëisht realizimin e të drejtave të tyre sipas kartave ndërkombëtare. Ka qënë pjesë aktive edhe e takimeve zyrtare të Shoqatës së mëspërme me autoritete  shtetërore dhe politike të niveleve të ndryshme në Greqi.

Ka shkuar me akivistë të shoqatës edhe në burgun e famshëm  Koridhalo për të ofruar ndihma të ndryshme dhe libra për ata që vujanë dënimet e dhëna nga drejtësia greke.  Atje kujton së janë mirëpritur nga drejtues të institucionit të burgut të cilët u kanë kërkuaravtë sjellin edhe herë të tjera sidomos libra për të burgosurit, veçanërisht grave shqiptare që ndodhen atje.

Ferdinandi ka qenë për disa vute edhe anëtar I kryesissë të Federatës së Shoqatave të Shqiptarëve në Greqi. Pastaj flet për pritjen bashkë me shumë shokë emigratë të shkrimarëve dhe poetëve shqiptarë ndër vite.  Veçon këtu, poetin e paharruar Petrit Ruka, me origjinë nga Tepelena e tij. Po edhe të tjerë.

***

Me syrin e një emigranti të “staxhionuar”në diasporën greke; përtej copës ditore të bukës së përditshme; kur e pyesim se cila është qasja e re që ka Ambasada e Shqipërisë ne Athinë për shaqiptarët e diasporës greke dhe në përgjithësi, për emrin dhe prestigjin e saj në këtë shtet; Ferdinand Jorgo shprehet me një ndjesi pozitive, madje I kënaqur për stafin e kësaj selie kryesore të diplomacisë shqiptare në kryeqytetin helen.

-Jam I kënaqur të them se Ambasadorja, zonja Lulela Hajdaraga Gila, është nje drite jeshile jo vetem për ne si emigrantë por dhe një përfaqësuese e denjë  për vendin tonë këtu. Një zonjë di të futet në zemrat e shoqatave dhe të emigrantëve.

Pastaj ai kujton si u hoqën radhët torturuese të emigrantëve  shqiptarë për pajisjen me pasaporta në dyert e Ambasadës në Athinë. Por tregon se nuk duken më në qarkullim, as sekserët e pasaportave jashtë dyerve të Ambasadës sonë në Greqi.

Ferdinandi rrëfen më dhimbje një skenë dikur në radhët e emigratëve shqiptyarë para  portës së Ambasadës shqipatre në Athinë.

Para “portës së  shtetit të tyre”.

Me ne në radhë, ishte edhe një plakë , besoj 90 vjeçare që mezi qëndrnte në këmbë. Askush nga punojësit e Ambasadës me një ndjenjë humane nuk e mori këtë plakë, ta hiqte nga radha e ta shoqëronte në mjediset e brendshme të selisë diplomatike të shtetit të saj.

-Qëndroi mbi dy orë, ashtu në këmbë, dhe askush nuk tregoi minimumin e hmanizmit nga presoneli I shërbimit të Ambasadës të shtetit tonë!-kujton hidhur ai.

-Ajo ishte në moshën e nënave tona. Ndaj, më dhëmbi në shpirt dhe nuk e harroj edhe sot.

Ferdinandi  ka dëshirë të veçojë edhe gjurmët që ka lënë në imazhin e tij edhe puna e përkushtuar e një vajze në Ambasadën shqipatre të Athinës që është nga nga qyteti i tij , Tepelena.

Është fjala për diplomaten për Çështjet Ekonomike, Tregtare dhe Turizmin, Joana Zhonga , bija e Jorgo Zhongës, ish mësuesit të përkushtuar dhe gazetarit të njohur me  origjinë nga Dropulli, por që  Ferdi thotë me kënaqësi se ka qenë “djalë i shkëlqyer i qytetit tonë.”

Tregon më një ndjenjë kënaqësie se Hajdaraga ka shkuar edhe në Kretë për t’u shërbyer bashkatdhetarëve emigratë me pasaporta.

“Në Ambasdë ndjehemi si në shtëpiën tonë.-thotë ai. Por ne e dime si gazetarë profesionistë, siç e dijën mijëra emigranë në vendin helen  se nuk ka qenë kështu më parë.

Rrëfimi bisedor I Ferdinand Jorgos në Athinë, është një pjesëz, një fragment sociopsikologjik nga jeta e çdo emigranti shqiptar jo vetë në Athinë ku është përqëndruar sot emigraconi shqipar në Greqi, por shëmë më tepër se kaq.

Por nuk do që të publikohet emri i tij.  “Nuk e bëj për dukje dhe për emër”, më thotë. “E bëj për zemër, siç na kanë mësuar prindërit dhe të parëtëtanë sesi  duhet të sillemi me hallëxhinjtë e këputur nga fati.”

-Kam lënë sot në darkë një takim me…… …Nuk besoj që e njeh. Është Ardian Xhemali, një biznesmen ndërtimi I suksesshëm këtu në Athinë me origjinë nga Allkomemaj afër Krahësit në Tepelenë. Ëshët njeri me zemër të madhe dhe human.  Ka ndihmuar shumë familje emigrantësh të këputur me halle shëndeti  këtu në Greqi.

Duke u ndarë ai tregon me dorë nga Divani Caravel Hotel.

-Ja atje, Ambasada jonë do të na mbledhë per Festën e madhe të Flamurit, për 28 nentor.

Pakëz, nga rrugëtimi I njeriut shqiptar të dalë papritmas nga një regjim totalitar I mbylluar si në një kuti konserve nga perdet e hekurta të izolimit drejt të panjohurave të një bote të lirë e demokratike